We wszystkich podręcznikach dermatologicznych i kosmetologicznych w rozdziałach dotyczących budowy skóry i jej przydatków opisywane są 3 fazy wzrostu włosa: anagen, katagen i telogen.

Jak się okazało informacje te są niekompletne i bardzo pobieżne gdyż faz wzrostu włosa jest 5, a sam anagen dzieli się na 6 dodatkowych etapów.

Jak w takim razie dokładnie i krok po kroku przebiega proces wzrostu włosa?

Cały proces powstawania włosów odbywa się w mieszkach włosowych. Obecne w nich komórki macierzyste dzielą się i specjalizują po to by utworzyć cebulkę włosa, z której z czasem wyrośnie cała zewnętrzna łodyga.

W naturalnych warunkach jeden mieszek włosowy potrafi zainicjować od 20 do 30 cykli wzrostu włosa. Jeśli włosy są systematycznie wyrywane ilość cykli się zwiększa do czasu, aż mieszek ulegnie dezaktywacji i włos już z niego nie odrośnie.

Pierwszym etapem w całym skomplikowanym cyklu jest anagen czyli ogólnie nazwana faza wzrost włosa. Przyjmuje się, że może ona trwać od 2 do nawet 7 lat przy czym należy wiedzieć, że faza ta jest bardzo niejednolita i składa się z 6 oddzielnych podokresów. Do samej inicjacji anagenu potrzeba wielu zewnętrznych czynników. Głównie są to mikro i makroelementy, czynniki wzrostu, witaminy kwasy omega 3 i 6, cytokiny, a także poziom dotlenienia i ilość substancji odżywczych docierających do komórek macierzystych.

W pierwszym etapie anagenu komórki rozrodcze przekształcają się w keratynocyty budujące łodygę lub melanocyty nadające włosom barwę. Przez intensywne podziały komórkowe tworzy się zawiązka włosa. Drugi etap anagenu to powstanie opuszki , pochewki i pełnej brodawki włosa. W trzecim etapie dochodzi do dalszej specjalizacji komórek i powstania macierzy która wrasta w głąb skóry. W czwartym etapie dochodzi do obumierania komórek, wypełniania ich twardą keratyną i wypychania w stronę powierzchni skóry. W piątym etapie włos dociera do granicy naskórkowej, a w szóstym wydostaję się nad powierzchnię skóry.

W dalszych etapach procesy życiowe włosów są już mniej skomplikowane.

Po anagenie następuje kata gen czyli proces obumierania. Żywe komórki ulegają obkurczeniu i apoptozie. Błona wcześniej okrywająca żywy włos ciągnie do góry brodawkę odrywając ją w linii brodawkowej od żywych komórek przez co włos obumiera. Proces ten trwa około 2 tygodni.

Następny etap to telogen czyli proces spoczynku włosa. Oderwana brodawka przybiera kształt kolby czyli powstaje tzw. cebulka, sam włos jest już całkowicie martwy, a mieszek włosowy w tej fazie odpoczywa i zbiera wszelkie niezbędne substancje do rozpoczęcia kolejnego anagenu.

Teraz pokrótce opiszę dwie najmniej znane fazy:

Exogen czyli faza wypadnięcia włosa. W tej fazie dochodzi do całkowitego opuszczenia obszaru mieszka włosowego przez obumarły włos. Należy jednak mieć na uwadze fakt, że włos obumarły nie powinien wypaść póki kolejny włos nie jest w fazie wczesnego anageu. Zazwyczaj w etapie exogenu komórki mieszka włosowego intensywnie pracują nad nowo powstałym włosem.

Zdarza się jednak czasem, że włos wypada, a anagen nie jest jeszcze lub wcale nie zostanie zainicjowany. Mamy do czynienia wtedy z procesem odpoczynku mieszka włosowego czyli ostatnią fazą życia włosa zwaną kenogenem. Fizjologicznie występuje na skórze owłosionej obejmując zaledwie niewielki odsetek włosów. Kiedy jednak procentowo w fazę kenogenu wchodzi więcej mieszków włosowych, a na głowie zostaje widocznie mniej włosów dochodzi do zainicjowania procesu łysienia czyli nieodwracalnego obumierania i zaniku mieszków włosowych.